Adalet Partisi’nin ikinci dönemi 12 Mart 1971 Muhtırası’yla başladı desek yanılmış olmayız. İktidarda iken muhtıraya muhatap kalan ve istifa etmek zorunda kalan da doğal olarak Süleyman Demirel’di. 

Ordu içinde sağ-sol yapılanmaları ve cuntalaşma hareketleri zaten bir müddettir devam ediyordu. Ordu kendi içinde kaynıyordu. Neticede pek çok entrikadan sonra Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç liderliğindeki sağ cunta yönetimi ele geçirdi. 

Türkiye yine hükümetsiz kalmıştı. Ülke yaklaşık 3 yıl sürecek bir ara döneme girmişti. Bu dönem de 26 Mart 1971-26 Ocak 1974 yılları arasında yaşanacaktı. Bu ara dönemde sırasıyla Nihat Erim, Ferit Melen ve Naim Talû hükümetleri kuruldu. 
Ara dönem 26 Ocak 1974’te 1. Ecevit Hükümeti’nin kurulmasıyla son buldu.

***

Bülent Ecevit-Necmettin Erbakan ortaklığıyla kurulan koalisyon Türkiye’ye paha biçilmez ve en büyük hizmetini 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekâtı’yla yaptı. Bu harekâtla on yıllardır zulme ve katliama uğrayan Kıbrıslı Türk kardeşlerimiz kahraman ordumuz tarafından kurtarıldı. 
Bu harekâtla Türkiye etkisi yüzyıllara kadar uzanacak bir jeopolitik ve jeostratejik kazanç elde etmiş ve hamle üstünlüğü elde etmiştir. 

Kahraman Türk Ordusu sarsılmaz bir kale gibi yavru vatanda görevdedir ve millî menfaatlerimizi korumaktadır. Bu harekâtın ne kadar önemli, değerli ve hayati olduğu Doğu Akdeniz’de günümüzde yaşananlarla çok daha iyi anlaşılmaktadır. 
Bülent Ecevit’i ve Necmettin Erbakan’ı memlekete yaptıkları bu eşsiz ve büyük hizmetten dolayı rahmetle anıyorum.

***

Biz tekrar Adalet Partisi’ne dönelim. AP, 1973 seçimlerinde her ne kadar çok büyük oy kaybıyla iktidarı CHP-MSP koalisyonuna devretmiş olsa da hâlâ merkez sağın en güçlü partisi konumundaydı.

1975 senesinde AP’nin liderliğinde ve MSP (Millî Selamet Partisi), MHP (Milliyetçi Hareket Partisi), Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) ortaklığıyla 1. Milliyetçi Cephe (MC) kuruldu. 

Tam da o günlerde, 1975 senesinde ABD, Kıbrıs sebebiyle Türkiye’ye silah ambargosu uygulamaya başladı. Hakkını teslim etmek lazımdır; Demirel derhal ABD üslerini kapattığını duyurarak onurlu bir devletin ve devlet adamının yapması gerekeni yaptı.

Bülent Ecevit liderliğindeki CHP 1977 seçimlerinde partinin rekoru olan %41 oy alınca hükümeti kurma görevini aldı. Kurduğu azınlık hükümeti güven oyu alamadı ve görev Demirel’e verildi.
AP, 1977 seçimlerinde bir önceki seçime göre oy oranını %7 artırarak %36 oranında oy almıştı.

Bunun üzerine Demirel CGP’yi dışarıda bırakarak, MSP ve MHP ile 2. MC’yi kurdu. Bu hükümet gensoruyla düşürüldü. Türk siyasi tarihine de gensoruyla düşürülen ilk hükümet olarak geçti.

***

70’li yılların ortasından itibaren o zamanki adıyla ‘anarşi’ yani terör olayları her geçen gün artarak halkı perişan etti. Terör olaylarında istisnasız her gün insanlar ölüyordu. Özellikle silahlandırılan ve sağ-sol diye bölünen üniversiteli gençler her gün birbirini katlediyordu. Her gün iki taraftan da en fazla yirmili yaşlarını süren fidanlar toprağa düşüyordu.

Ülke bir cenderenin içinde ve bir kaos ortamındaydı. Terör durdurulamıyordu, yokluklar ve ekonomik sıkıntılar halkı canından bezdirmişti. Halk mutsuz, umutsuz ve güvensizdi. 
Türkiye bir el tarafından göz göre göre uçuruma itiliyordu. Felaket geliyordu, herkes görüyordu ama bir şey yapılamıyordu. 

1970’li yılların sonuna doğru Ecevit-Demirel gerginliği de had safhadaydı. Bir ara CHP-AP arasında kurulacak olan Büyük Koalisyon umutları yeşerdi ama o da gerçekleşmedi.

Demirel ekonomik sıkıntıları aşmak için 1980 yılının başında, Başbakanlık Müsteşarı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Vekili (DPT) Turgut Özal’a ekonomik önlemler paketi hazırlattı. Bu paket tarihe 24 Ocak Kararları olarak geçti ve alınan bu kararlarda ABD etkisi hemen fark edildi.

İşte bu bunalımlı günlerin sonunda 12 Eylül darbesi kapıyı çaldı. Bu darbe ABD için elbette ki sürpriz olmadı; çünkü darbeye giden yolun taşlarını onlar döşemişti! 
Darbeyi duyduklarında ilk tepkileri şu olmuştu: “Our boys done!” (“Bizim çocuklar işi halletti!”)

İlave söze gerek var mı?