Türk dilinin ve Türk şiirinin simge isimlerinden Attila İlhan’ın şiiriyle, biraz geç olarak, otuzlu yaşlarımın başında tanıştım. Şiirleri okuduğum ilk anları çok iyi hatırlıyorum; tam manasıyla çarpılmıştım. O ilk okumalardan sonra Attila İlhan’ın şiir kitapları yaklaşık çeyrek asırdır ‘baş ucu kitaplarım’ oldu.

(Aman dikkat: Attila’yı iki ‘t’ ve tek ‘l’ ile yazmak lazımdır; şair böyle istemiştir).

***

Attila İlhan sadece şairlik yönüyle ele alınamaz. Böyle bir yaklaşım sanatçıyı tam olarak ifade edebilmek için çok eksik kalır. 

Çok yönlü bir sanatçı, çok derinlikli bir aydındır Attila İlhan. Eskilerin tabiriyle ‘derya gibi adamdır.’ Büyük şairliğinin yanında edebiyatın roman ve deneme türlerinde de çok yetkin eserler vermiş; senaristlik, eleştirmenlik ve gazetecilik de yapmıştır.

Muazzam kültürü ve bilgi dağarcığıyla ‘Cumhuriyet kuşağı’ mensubu olan Attila İlhan gerçek manada Cumhuriyetçi bir aydındır. Katıksız bir ‘aydınlanmacıdır’.

Tüm bunlara ilave olarak çok önemli bir felsefeci, çok değerli bir düşünürdür aynı zamanda. Bu yönü katiyen ihmal edilmemelidir.

Attila İlhan’ın az evvel sıraladığım özelliklerinin her biri ayrı birer yazı konusudur. Bırakınız bir makale hacmini bu konuda uzun uzun araştırmalar-incelemeler yapılacak kadar önemlidir başardığı işler ve Türk edebiyat, sanat ve felsefe dünyasına kattıkları.

***

Bu yazıda asıl bu büyük değerimizin şiirlerinden bahsetmek istiyorum. Attila İlhan’ın şiirlerinin lezzeti okudukça artar. Hayır, bahsettiğim şey okudukça göz aşinalığı olması ya da tanıdıklık hissi yaratması değil. Anlatmaya çalıştığım, şiirlerin her okunmasında farklı bir tat vermesi ve bunların da birleşerek, çoğalarak şiirin verdiği hazzı artırması.

“Sisler Bulvarı”, “Pia”, "Emperyal Oteli”, "Ben Sana Mecburum”, “Sakın Ha”, “Şahane Serseri”, “İstanbul Ağrısı”, “Böyle Bir Sevmek”, “Mızıkacı Çocuk”, “Hadi Sen Git”, “Kadınlar Sonbahar”, “Yaşamakta Direnmek”, “Sana Ne Yaptılar" ve daha niceleri...

Bu şiirleri farklı zamanlarda birden fazla defa okuyunuz; ne demek istediğimi anlayacaksınız. 
Her biri şaheserdir, zaman ötesidir, sonsuzluktur ve sonsuza kadar yaşayacaklardır...

***

Bunca başyapıt içerisinden seçmek çok zor ama bazı şiirlerinden birkaç dizeyi sizlere aktarmak isterim: 
Önce “Ben Sana Mecburum” şiirinin ilk kıtası:

“ben sana mecburum bilemezsin
adını mıh gibi aklımda tutuyorum
büyüdükçe büyüyor gözlerin
ben sana mecburum bilemezsin
içimi seninle ısıtıyorum”

“Sakın Ha” şiirinden bir bölümü de muhakkak yazmalıyım; özellikle son dize beni inanılmaz etkilemiştir ve yaklaşık 25 senedir dilimden düşmemiştir. 
İlkbaharı başka kim böyle muhteşem tarif edebilir ki:

“...otomobil farlarına yağmur yağıyordu
cıgaram ıslanmış sokaklar nedense dar
bu defa aksi gibi zilzurna ilkbahar”

Ya “Mızıkacı Çocuk” şiirinin şu muhteşem başlangıç dizelerine ne demeli:

“boynuna o yeşil fuları sarma çocuk
gece trenlerine binme
kaybolursun

sokaklarda mızıka çalma çocuk
vurulursun"

***

Aşk şiirlerinin müthiş şairlerinin başında gelir Attila İlhan. Aşk duygusunu okuyucusuyla tamamen buluşturur. Şiiri okuduğunuzda kendinizi o duygu derinliğinin içinde bulursunuz.

Şair, çok başarılı olduğu aşk şiirleriyle kendisini sınırlamamış; ayrılık, ölüm, kahramanlık ve toplumsal konularda da eşsiz eserler vermiştir. Pek bilinmez ama erotizme kayan cinsellik konularında da şiirleri vardır.

Pek çok şiiri bestelenmiştir; fakat bana sorarsanız bu harika şiirlere en iyi müziği yazan kişi büyük müzisyen Timur Selçuk olmuştur.

​​​​​​​***

Attila İlhan, düşünür olmasıyla ve tarihi çok iyi bilmesinin de katkısıyla 1997-2004 yılları arasında TRT 2’de sohbet programları hazırlamıştır. Şair, bu programların her birinde akademik ölçüde sanat, felsefe, tarih ve toplum konularında sohbetler yaparak halka ulaşmıştır.

Kesinlikle inanıyorum ki bu programlar çok önemli bir toplumsal sorumluluktu ve önemli bir hizmet olarak TRT tarihindeki yerini almıştır.

​​​​​​​***

Memleketimizin yirminci yüzyıldaki değerli aydınlarının başında gelen Attila İlhan dolu dolu yaşayıp pek çok değerli eserler bıraktıktan sonra 2005 yılında 80 yaşındayken bizlere veda etti.

Attila İlhan tam hakkını verecek şekilde ‘büyük adamdı'.

Saygıyla, sevgiyle anıyorum...Fikirleri ve eserleriyle sonsuza kadar yaşamaya devam edecek...